Kto bogatemu zabroni palić pieniędzmi w piecu, czyli jak polskie studia kasują gry

W dobie branżowego kryzysu zwalnianie pracowników, zamykanie studiów i kasowanie projektów to, niestety, nowa normalność. Dopiero co cięcia miały miejsca w Microsofcie, gdzie do kosza poszły dwie wcześniej zapowiedziane gry - Everwild oraz Perfect Dark. To zawsze smutne sytuacje. Niestety fakty są takie, że zamykanie projektów to w branży gier norma, najczęściej będąca efektem iteracyjnego procesu twórczego. Jego fundamentem jest robienie rzeczy, poprawienie ich, a często kasowanie i zaczynanie od początku. Są jednak sytuacje, które można uznać za normę oraz takie, które od tej normy są bardzo oddalone. Niestety w ostatnim czasie polskie studia zaliczyły tę drugą sytuację, przepalając niewyobrażalne kwoty pieniędzy.

O tym, jak niebywale trudna i ryzykowna jest branża gier niedawno przekonały się trzy topowe polskie studia - Techland, 11 bit studios oraz People Can Fly. Każde z nich w ostatnich miesiącach przyznało się do nieprzeciętnego marnotrawstwa. Kasowanie gier to standard w branży, ale czymś innym jest zrobienie tego na początkowym etapie, a czymś innym zamykanie projektu, w który zainwestowano ogromne środki. Jeśli mielibyśmy to przedstawić na liczbach, w mniej niż rok tylko te trzy polskie studia zaraportowały straty w wysokości ponad 300 mln złotych!

Każdy chce mieć swojego Wiedźmina, ale nie każdy potrafi go zrobić

Najnowsza historia dotarła do nas z Techlandu, który po przejęciu pakietu większościowego przez Tencent ma wyraźne problemy z generowaniem zysków. Do tego stopnia, że ktoś musiał uderzyć pięścią w stół, odciąć straty i zacząć od nowa. Studio 2024 rok zamknęło księgowo na stracie w wysokości 135 mln złotych. Największą część tej kwoty stanowią odpisy na dwa skasowane projekty, które pochłonęły 131 mln zł. Szczegóły póki co nie są znane. Pierwsza gra poszła do kosza w celu mocniejszego skupienia się na strategicznych projektach, czyli Dying Light 2 oraz Dying Light: The Beast. Druga zmieniła wizję na tyle, że zastąpiono ją nowym pomysłem. Na szczęście Techland nie zdecydował się na zwolnienia.

Techland to studio, które ma duży problem z czasem produkcji gier. Dying Light 2 był wielokrotnie opóźniony i finalnie trafił do sprzedaży aż 7 lat po jedynce. Jeszcze gorzej wygląda kwestia mitycznego fantasty RPG, który w Techlandzie powstaje od ponad dekady. Co ciekawe, studio chwaliło się w ofertach pracy tym projektem (największych w swojej historii), ale w najnowszych już go nie uświadczymy. Pamiętajmy też, że wrocławska spółka ma zarejestrowane dwa tajemnicze znaki towarowe - Call of the West oraz Street Rod. Pierwszy mocno kojarzy się z serią Call of Juarez, o powrocie której mówi się od dawna. Niewykluczone więc, że na powrót na Dziki Zachód jeszcze troszkę poczekamy.

Ostatnie decyzja studia ma też strategiczny wymiar. W zeszłym miesiącu Techland ogłosił, że chce zmienić obecny cykl produkcyjny i na nowe gry poświęcać 3-4 lata, a nie, jak dotychczas, nawet siedem. Możliwe więc, że ostatnie decyzje wynikały właśnie z konieczności przeformatowania procesu produkcji, aby zwiększyć częstotliwość premier. Tych ostatnio brakuje (zmieni się to w przyszłym miesiącu), co bardzo negatywnie wpływa na wyniki finansowe studia, które dopiero co było wyceniane na prawie 10 mld złotych. Przypomnijmy, że w 2022 roku Techland osiągnął zysk na poziomie 746 mln zł, a kolejne dwa lata to odpowiednio 90 mln zł oraz 135 mln zł straty. Zmiany są więc konieczne i całe szczęście, że nie wiązały się z redukcją zatrudnienia.

Coraz niższe loty branżowych awiatorów

O ile Techland informuje, że wszystko jest pod kontrolą, tak People Can Fly ciągle nie może wyjść na prostą. Jeszcze na początku roku informowałem o odbiciu słynnego studia, które między innymi zapowiedziało Lost Rift czy podpisało umowę produkcyjną z Sony. Niestety kolejne miesiące przyniosły nowe odpisy wynikające ze skasowania projektów. Największym ciosem okazało się anulowanie Project Bifrost. Studio ogłosiło, że po analizie przepływów pieniężnych oraz braku możliwości pozyskania zewnętrznego finansowania musi zrezygnować z kontynuowania prac nad grą. Do kosza poszło aż 154 mln złotych! Co ciekawe, nie oznacza to pełnego skasowania gry. Nadal pracuje nad nią część osób i jeśli sytuacja się zmieni (np. uda się pozyskać inwestora), odpis zostanie cofnięty.

Takiego optymizmu nie ma w stosunku do Project Gemini. To jest kuriozalna sytuacja. Grę finansowało Square Enix, które nagle zerwało kontakt z polskim studiem. W praktyce wygląda to tak - People Can Fly miało z japońskim wydawcą umowę wydawniczą na produkcję gry. Poszczególne etapy prac reguluje jednak oddzielna umowa wykonawcza. Ta dobiegła końca, a nowej nie udało się podpisać. Zarząd studia ogłosił, że Square Enix nie tylko nie przedstawił projektu kolejnego porozumienia, ale też przestał się komunikować. W efekcie uznano, że kontynuacja współpracy jest wątpliwa i z dniem 1 czerwca zaprzestano dalszych prac. Niewykluczone, że pod nazwą kodową Project Gemini krył się Outriders 2. Dotychczasowe prace finansowało Square Enix i to japoński wydawca ponosi straty. Niestety People Can Fly jest w takiej sytuacji, że w wyniku skasowania tych dwóch projektów musiało zwolnić aż 120 osób.