43 lata temu otrzymaliśmy dzieło, które na zawsze zmieniło popkulturę

W 1982 roku na łamach magazynu Young Magazine zadebiutowała manga, która na zawsze odmieniła oblicze japońskiego komiksu i światowej popkultury. Akira autorstwa Katsuhiro Otomo ukazała się 43 lata temu (20 grudnia 1982 roku), a jej wpływ do dziś pozostaje widoczny nie tylko w mandze i anime, lecz także w filmach, muzyce, grach wideo i ogólnej estetyce współczesnej popkultury.

43 lata temu ukazała się kultowa Akira

Akcja Akiry rozgrywa się w dystopijnym Neo-Tokyo, futurystycznej metropolii odbudowanej po tajemniczej eksplozji, która doprowadziła do zniszczenia dawnego Tokio i wybuchu III wojny światowej. Fabuła skupia się na losach nastoletnich motocyklistów, Kanedy i Tetsuo, których przyjaźń zostaje wystawiona na próbę, gdy Tetsuo zaczyna przejawiać potężne zdolności parapsychiczne. Wraz z rozwojem historii manga eksploruje tematy władzy, wojskowych eksperymentów, kontroli społecznej, buntu młodzieży oraz destrukcyjnej natury nieograniczonej siły.

Otomo stworzył dzieło wyjątkowe nie tylko ze względu na fabułę, ale także formę. Akira zachwycała niespotykanym wcześniej poziomem realizmu rysunku, niezwykłą dbałością o detale architektury oraz dynamiczną, filmową narracją. Kadry pełne ruchu, ekspresji i brutalności sprawiły, że manga była odbierana bardziej jak kinowy thriller science fiction niż tradycyjny komiks. Dla wielu twórców stała się wzorem nowoczesnego opowiadania obrazem.

Wpływ Akiry na popkulturę jest trudny do przecenienia. Motyw zniszczonego miasta, zbuntowanej młodzieży i psychicznej apokalipsy inspirował późniejsze dzieła cyberpunkowe, zarówno w Japonii, jak i na Zachodzie. Estetyka Neo-Tokyo przeniknęła do kina, między innymi do filmów science fiction, teledysków i reklam. Charakterystyczna scena poślizgu motocykla Kanedy stała się jednym z najbardziej ikonicznych ujęć w historii animacji, wielokrotnie cytowanym i parafrazowanym. Swoją drogą studio CD Projekt RED tworząc motocykl Yaiba Kusanagi CT-3X w grze Cyberpunk 2077, wzorowało się właśnie na kultowej maszynie z Akiry.

Kilka lat po premierze mangi, Akira doczekała się także adaptacji anime. Film animowany z 1988 roku, również wyreżyserowany przez Otomo, okazał się przełomem na skalę światową. Dzięki niespotykanemu budżetowi, płynnej animacji i dojrzałej tematyce, Akira wprowadziła anime do zachodniego mainstreamu i udowodniła, że japońska animacja może być medium skierowanym do dorosłego widza. Wyjątkowość Akiry polega także na jej uniwersalności. Choć zakorzeniona w japońskich lękach związanych z wojną, atomową zagładą i autorytarną władzą, ta historia pozostaje aktualna również dziś. Opowiada o strachu przed niekontrolowanym postępem, o odpowiedzialności za władzę oraz o chaosie, jaki rodzi się, gdy młodzieńcza frustracja spotyka się z absolutną siłą.

Po 43 latach Akira wciąż jest symbolem artystycznej odwagi i wizjonerstwa. To dzieło, które nie tylko zdefiniowało całe pokolenie twórców, ale również na trwałe zapisało się w historii światowej popkultury jako manga, która wyprzedziła swoje czasy i do dziś pozostaje punktem odniesienia dla kolejnych generacji.