Grudzień od dawien dawna uważany jest za czas podsumowań. W branży elektronicznej rozrywki to miesiąc, w którym nie brakuje rozdawania nagród i wyróżnień autorom najlepszych bądź też najoryginalniejszych produkcji minionego roku. Niestety, nie wszystkie podsumowania mają pozytywny charakter. W ostatnich dniach A.D 2012 chcemy wspomnieć studia developerskie, które zostały zamknięte w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy.
Tylko w samym 2012 r. pożegnaliśmy się z kilkudziesięcioma (sic!) studiami. Warto jednakże pamiętać, że ten rok minął również pod znakiem Kickstartera. Przywitaliśmy również kilka nowych ekip... w dużej części składających się z osób z zamkniętych wcześniej zespołów. Na brak nowych gier z pewnością nie będziemy narzekać, ale pochylmy głowę nad tymi developerami, których nazw nie zobaczymy już w nagłówkach codziennych newsów.
Nazwa: 38 Studios
Działało od: 2006 r.
Najbardziej znane z: Kingdoms of Amalur: Reckoning
Powód zamknięcia: słaba sprzedaż gry, sprawa sądowa z wierzycielami
Kingdoms of Amalur: Reckoning to nie tylko świeża marka, ale także świetna gra RPG, która powstała we współpracy z pisarzem R.A. Salvatorem i rysownikiem komiksów, Toddem McFarlanem. Niestety, niecały milion sprzedanych egzemplarzy, to w 2012 r. za mało by mówić o sukcesie. Na domiar złego, wierzyciele upomnieli się o pożyczone pieniądze (ponad 75 milionów dolarów), co w efekcie poskutkowało zajęciem całego majątku studia.
Historia, która zasługiwała na happy end skończyła się dramatem. Niestety, to nie pierwszy i nie ostatni raz w tym przemyśle.
Nazwa: 4mm
Działało od: 2008 r.
Najbardziej znane z: DefJam Rapstar
Powód zamknięcia: słaba sprzedaż gry, sprawa sądowa z wytwórnią EMI
Studio 4mm założyli dawni członkowie ekipy Rockstar. Ambitni twórcy nawiązali współpracę z popularną wytwórnią Def Jam Recordings, czego efektem stała się gra Def Jam Rapstar. Wydany w 2010 r. tytuł był niczym innym jak prawdziwie rapową wersją SingStara - na PlayStation 3, Xboksie 360 i Wii mogliśmy "zmierzyć się" z 45 kawałkami m.in. takich sław jak 2Pac, 50Cent, Snoop Dogg, a nawet Run D.M.C. Mimo całkiem dobrych recenzji Def Jam Rapstar nie odniósł sukcesu na rynku. Sytuację studia 4mm pogorszył fakt, iż zostało ono pozwane przez wytwórnię EMI o naruszenie praw autorskich do części utworów wykorzystanych w grze i jej dodatkach. Efekt? Studio zostało rozwiązane w maju bieżącego roku.
Nazwa: BigBig Studios
Działało od: 2001 r.
Najbardziej znane z: Pursuit Force
Powód zamknięcia: nie najlepsze przyjęcie gry Little Deviants, reorganizacja firmy Sony.
BigBig Studios zabłysnęło tytułem startowym dla konsoli PlayStation Portable, Pursuit Force, ciekawym i bardzo grywalnym połączeniem wyścigów z elementami znanymi z gier akcji. Następnie przyszedł czas na kontynuację ich pierwszego hitu, czyli Pursuit Force: Extreme Justice oraz przenośną odsłonę serii MotorStorm - Motorstorm: Arctic Edge.
Nic dziwnego, że Sony powierzyło BigBig Studios produkcję gry, która miała towarzyszyć premierze najnowszego handhelda, PlayStation Vita. Niestety, Little Deviants nie cieszyło się tak wielkim uznaniem recenzentów jak poprzednie dokonania brytyjskiego developera. Sami gracze również niechętnie sięgali po ich ostatnią produkcję. Japoński gigant ze względu na cięcia budżetowe zdecydował się na likwidację studia. Szkoda, bo Vita miała szansę na przynajmniej kilka ciekawych pozycji od tej ekipy.
Nazwa: Big Huge Games
Działało od: 2000 r.
Najbardziej znane z: Rise of Nations
Powód zamknięcia: kłopoty finansowe właściciela
Historia studia sięga końca XX w., kiedy to Brian Reynolds, jeden z projektantów pamiętnęgo Civilization II, uformował ekipę, która miała zajmować się wyłącznie grami strategicznymi. Pierwsza gra nowopowołanego studia Big Huge Games, Rise of Nations, okaza się wielkim sukcesem, który został przekuty nie tylko na pieniądze, ale także na dodatek i sequel rzeczonej produkcji. Niestety, w czasach kiedy firma ta znalazła się "objęciach" THQ jej sytuacja nie była już tak stabilna - zespołowi groziło zamknięcie, od którego wybawiło go wspomniane wcześniej 38 Studios. Historię twórców Kingdoms of Amalur: Reckoning już znacie. Kiedy ta spółka zaczęła mieć problemy, to automatycznie miało je również Big Huge Games.
Na szczęście ta historia ma swój mały happy end. Oddział Epic w Baltimore zatrudnił sporą część pracowników firmy Reynoldsa.
Nazwa: Black Hole Entertainment
Działało od: 2001 r.
Najbardziej znane z: Might & Magic Heroes VI
Powód zamknięcia: ciągłe obsuwy premiery Might & Magic VI Heroes
Black Hole Entertainment to ekipa, która specjalizowała się w grach strategicznych. To właśnie spod jej dłuta wyszły takie produkcje jak Armies of Exigo, Warhammer: Mark of Chaos i wreszcie Might & Magic Heroes VI. Możliwość opracowania najnowszej części uznanej serii był dla Węgrów ogromnym przywilejem, ale jednocześnie okazała się ona katastrofą. "Szóstka" miała ukazać się na rynku w marcu zeszłego roku, ale ostatecznie do sklepów trafiła dopiero w październiku.
Przyczyny opóźnień? Niestety nie są one znane. Ubisoft, wydawca gry, zakończył współpracę z Black Hole Entertainment zaraz po premierze Might & Magic Heroes VI. Węgrzy są zdania, że obsuwy były winą francuskiej firmy, ale ich cenę, czyli bankructwo, ponieśli oni sami.
Chyba nigdy nie dowiemy się prawdy na ten temat.
Nazwa: Bright Light
Działało od: 2008 r.
Najbardziej znane z: Harry Potter i Książe Półkrwi
Powód zamknięcia: reorganizacja w EA
Historia brytyjskiej ekipy Bright Light działającej na zlecenie EA nie należy do najbardziej dramatycznych. Studio to zostało oficjalnie zamknięte, ale na szczęście setka pracujących w nim ludzi szybko znalazła zatrudnienie w innych oddziałach amerykańskiego giganta. Nie mniej, warto odnotować iż pożegnaliśmy naprawdę sporą firmę trudniącą się tworzeniem gier opartych na licencji filmów o Harrym Potterze.
Nazwa: CI Games - oddział Katowice
Działało od: 2007 r.
Najbardziej znane z: Dogfight 1942
Powód zamknięcia: prawdopodobnie słaba sprzedaż Dogfight 1942
Pod koniec września bieżącego roku internet obiegła dość szokująca informacja, że CI Games zwolniło aż 90% członków swojego katowickiego oddziału. Co ciekawe, zespół ten kilkanaście dni wcześniej dostarczył do cyfrowej dystrybucji grę Dogfight 1942. Niewykluczone, że to właśnie ich ostatnie dzieło było gwoździem do trumny - tytuł ten nie cieszył się szczególną popularnością i uznaniem wśród użytkowników platformy Xbox Live Arcade.
Nazwa: Dark Energy Digital
Działało od: 2008 r.
Najbardziej znane z: Hydrophobia
Powód zamknięcia: problemy finansowe
Jedna z najbardziej pokręconych spraw, które tutaj opisujemy. Firma Dark Energy Digital, znana wcześniej jako Blade, wydała w 2010 r. tytuł Hydrophobia, który nie spotkał się ze zbyt ciepłym przyjęciem przez krytyków, jak i graczy. Średnią ocen zebranych przez dzieło Anglików najlepiej określa słowo... średnia. Recenzje miały swój oddźwięk w wynikach finansowych - gra nie okazała się sukcesem.
Wkrótce na światło dzienne zaczęły wychodzić informacje o pracownikach Dark Energy Digital, którzy nie dostawali wypłat oraz o problemach finansowych spółki. Sprawa wylądowała w sądzie. Co ciekawe, studio Dark Energy Digital faktycznie przestało istnieć, ale na jego miejscu szybko pojawiła się firma Dark Energy Publishing zarządzana przez tych samych ludzi! Pozwoliło to zachować właścicielom prawa do marki Hydrophobia, ale nie wiadomo czy "nowa" firma wypłaciła zaległe pensje.
Nazwa: HB Studios Halifax
Działało od: 2007 r.
Najbardziej znane z: NBA Baller Beats
Powód zamknięcia: reorganizacja firmy
Historia oddziału HB Studios w Halifax (Kanada) sięga roku 2007 r. Jego pracownicy zajmowali się m.in. grą NBA Live 09 w wersjach na PSP, PS2 i Wii, a także opracowali jeden z najciekawszych tytułów na Kinecta, czyli NBA Baller Beats - produkcję, która uczyła dryblować piłką do koszykówki.
Ostatnie dzieło Kanadyjczyków mimo bardzo pozytywnych recencji nie zostało bestsellerem. Do tego umowa na dzierżawę przestrzeni biurowej w Halifax dobiegała końca. Firma matka, HB Studios, postanowiła jej nie przedłużać, a zaoszczędzone pieniądze zainwestować w projekty realizowane w głównym studio.
Nazwa: Hogrocket
Działało od: 2011 r.
Najbardziej znane z: Tiny Invaders
Powód zamknięcia: założyciele studia zajęli się nowymi przedsięwzięciami
Hogrocket to małe studio, któremu zawdzięczamy jedną małą produkcję na platformę iOS, Tiny Invaders. Dlaczego o nim wspominamy? Ponieważ zostało ono założone przez ludzi, którzy wcześniej stanowili trzon ekipy Bizzare Creations (seria Project Gotham Racing, Geometry Wars), studia zamkniętego w 2011 r.
Zgodnie z tym, co powiedział Peter Collier, jeden z założycieli Hogrocket, trzy najważniejsze osoby z zespołu, w tym on sam, ze względu na różne czynniki zajęły się nowymi projektami skutkiem czego Hogrocket zostało rozwiązane.
Nazwa: Hudson Soft
Działało od: 1973 r.
Najbardziej znane z: seria Bomberman
Powód zamknięcia: "uzachodnienie rynku gier"
Hudson Soft był najdłużej działającym developerem w tym zestawieniu. Jego historia sięga początków lat 70-tych! Tokijska firma na przestrzeni czterech dekad zajmowała się tworzeniem programów komputerowych, gier wideo, a nawet urządzeniami peryferyjnymi dla tych ostatnich. W 2003 r. Hudson Soft zatrudniało aż 500 osób i to na dwóch kontynentach.
Azjatyckie przedsiębiorstwo najbardziej znane jest z cyklu Bomberman, który pojawił się chyba na wszystkich możliwych urządzeniach służących do grania. Ponadto logiem pszczółki - symbolem firmy - oznaczone były niektóre produkcje z serii Mario Party, a nawet gra Sonic Shuffle.
Niestety, dobra passa nie mogła trwać wiecznie. Firmę przejął wydawniczy gigant Konami. W marcu bieżącego roku nowy właściciel podjął decyzję, że Hudson Soft nie potrzebuje już własnej marki. Tym samym studio stało się bezimienną częścią struktur tokijskiej spółki.
Morgan Haro z Hudson Soft napisał: staliśmy się ofiarami uzachodnienia rynku gier.
Nazwa: ImaginEngine
Działało od: 1994 r.
Najbardziej znane z: Apples to Apples
Powód zamknięcia: Firma-matka zdecydowała się zlikwidować oddziały przynoszące straty
Ta firma developerska nie jest zbyt dobrze znana na rynku polskim. Działający od prawie dwudziestu zespół zajmował się przede wszystkim grami dla najmłodszych, w tym produkcjami bazującymi na licencjach programów telewizyjnych typu Are You Smarter than a 5th Grader? (Czy jesteś mądrzejszy od 5-klasisty?). Ich najpopularniejszą grą była cyfrowa wersja planszówki Apples to Apples wydana na Xbox Live Arcade w zeszłym roku.
Podobnie jak w przypadku innych opisywanych tutaj firm ostatnie dzieło tego producenta nie należała do najlepszych. Nie najlepsza sprzedaż sprawiła, że właściciel ImaginEngine, Foundation 9 zamknął studio tłumacząc swą decyzję recesją na rynku produktów dla dzieci. W efekcie pracę straciło 25 osób.
Nazwa: Monumental Games
Działało od: 2005 r.
Najbardziej znane z: MotoGP 10/11
Powód zamknięcia: problemy finansowe
Na naszej liście nie brakuje developerów z Wielkiej Brytanii. Monumental Games to kolejna firma z kraju Królowej Elżbiety II, która upadła w ciągu minionych 12 miesięcy. W czasie siedmiu lat działalności Anglicy stworzyli zestaw narzędzi do projektowania gier MMO oraz... podpisali umowę z Capcom na produkcję tytułów z serii MotoGP. Przyznajcie sami, że to dość dziwne połączenie.
Kontrakt z wielkim wydawcą początkowo gwarantował stabilność, niestety w firmie pojawiły się problemy finansowe, których nie zdołały pokonać nawet cięcia kosztów (czytaj: zwolnienia). Na początku tego roku z siedziby studia wyszli ostatni pracownicy.
Nazwa: Multiverse Network
Działało od: 2004 r.
Najbardziej znane z: Firefly MMO (gra ostatecznie się nie ukazała)
Powód zamknięcia: problemy finansowe
Firma Multiverse Network zajmowała się przede wszystkim platformą do tworzenia gier MMO, z której korzystać mieli inni developerzy. Poza nią spółka ogłosiła, że pracuje nad tytułami sieciowymi opartymi na serialach Firefly i Buffy: Postrach Wampirów. Niestety, żadnej z tych produkcji nie udało się ujrzeć światła dziennego. Dlaczego? Multiverse przestało przynosić zyski.
Mimo, iż firmę zaprzęgnięto do przygotowania elementów kampanii marketingowych dla filmu Avatar oraz koncernu Coca Cola jej dalsza działalność stanęła pod znakiem zapytania. Spółka zniknęła z rynku, ale jej najważniejsze dzieło, czyli wspomniane narzędzia developerskie wciąż są dostępne.
Nazwa: Paragon
Działało od: 2007 r.
Najbardziej znane z: City of Heroes
Powód zamknięcia: spadek zainteresowania grą City of Heroes
Kalifornijski developer właściwie od początku swego istnienia pracował dla południowokoreańskiej firmy NCsoft trudniącej się grami MMO. Jak nietrudno się domyślić Amerykanie odpowiedzialni byli, wraz z Cryptic Studios, za tytuł należący do tego właśnie gatunku, City of Heroes.
Superbohaterskie MMO cieszyło się sporą popularnością, ale po kilku latach na rynku, w 2011 r., gra przeszła na model rozgrywki free-to-play. Niestety, nawet ten ruch nie pomógł utrzymać jej przy życiu. W tym roku zamknięte zostały ostatnie serwery City of Heroes, a wraz z nimi cała firma Paragon.
Nazwa: Rockstar Vancouver (wcześniej znane jako Barking Dog Studios)
Działało od: 1998 r.
Najbardziej znane z: Max Payne 3 i Bully
Powód zamknięcia: fuzja z oddziałem Rockstar Toronto
Rockstar Vancouver, studio znane pod tą nazwą od 2002 r. dostarczyło dwie świetne gry: kontrowersyjne Bully oraz jeden z najlepszych tytułów bieżącego roku, Max Payne 3. Niestety, w branży elektronicznej rozrywki o przetrwaniu nie decydują sukcesy artystyczne, tylko finansowe. A wyniki uzyskane przez tegoroczną propozycję Kanadyjczyków nie pozwoliły im na utrzymanie "suwerenności".
Właściciele studia stwierdzili, iż lepiej jest połączyć go z pozostałymi "siłami" z kraju liścia klonowego, czyli oddziałem Rockstar Toronto. Tym samym liczący 14 lat i 35 pracowników zespół zakończył swoją działalność.
Cieszyć można się jedynie z tego, iż większość członków ekipy Rockstar Vancouver na dobrą sprawę nie straciła pracy w "swojej" firmie.
Nazwa: Sony Liverpool (wcześniej znane jako Psygnosis)
Działało od: 1984 r.
Najbardziej znane z: serie Wipeout, Formula 1, Colony Wars
Przyczyna zamknięcia: reorganizacja firmy Sony - właściciela
Studio Sony Liverpool to bezpośredni następca legendarnego zespołu znanego niegdyś jako Psygnosis. Ekipa ta zaczynała jako producent gier, później dorobiła się pozycji uznanego wydawcy, a ostatecznie skończyła na garnuszku u Sony jako tzw. developer wewnętrzny.
Angielski oddział japońskiego giganta zostanie zapamiętany m.in. za serię gier Wipeout, które towarzyszyły premierom kilku konsol marki PlayStation. Ostatnią grą autorstwa Sony Liverpool był Wipeout 2048 na PS Vita - jedna z najlepiej ocenianych gier na ten system.
Co może wygrać z niezliczoną ilością zasług dla całej branży, tradycją i dobrymi wynikami finansowymi? Biurokracja. Sony postanowiło ograniczyć liczbę europejskich developerów. Ofiarą cięć stali się między innymi członkowie liverpoolskiego studia.
Według plotek Sony Liverpool pracowało nad dwom grami na następczynię PlayStation 3. Nie wiadomo czy ktoś zaopiekował się tymi tajemniczymi projektami. Jedno jest pewne - Anglicy nie dadzą o sobie zapomnieć. Nawet po "śmierci" ich firmy byli oni aktywni na serwisach społecznościowych zapewniając fanów, że to jeszcze nie koniec. Miejmy nadzieję, że dotrzymają danego słowa!
Nazwa: Spellbound Entertainment
Działało od: 1994 r.
Najbardziej znane z: seria Desperados oraz ArcaniA: Gothic 4
Powód zamknięcia: bankructwo
Spellbound Entertainment to niemiecki developer odpowiedzialny m.in. za takie gry jak seria Airline Tycoon, cykl Desperados, Robin Hood: The Legend of Sherwood, ArcaniA: Gothic 4 czy Giana Sisters DS.
Po skończeniu prac nad tą ostatnią firma popadła w poważne tarapaty - groziło jej bankructwo i wyprzedaż majątku. Kierownictwo zdecydowało się założyć nową spółkę, Black Forest Games, i w ten sposób zabezpieczyć prawa do marek stworzonych przez Spellbound. 65 członków ekipy straciło pracę, ale 40 z nich szybko znalazło zatrudnienie w nowym studio.
Ludzie, którzy dostarczyli nam kilka pamiętnych tytułów wciąż są z nami. Szkoda, że nie mogą nadal korzystać z nazwy jaką podpisywali swoje dzieła przez kilkanaście lat.
Nazwa: THQ San Diego
Działało od: 2003 r.
Najbardziej znane z: WWE All Stars, seria UFC Undisputed
Powód zamknięcia: utrata licencji UFC przez THQ
Ekipa ta początkowo "należała" do obecnego bankruta, firmy Midway, dla której to współpracowała przy tworzeniu gier z serii TNA Impact. Kiedy THQ pozyskało licencję amerykańskiej organizacji mieszanych sztuk walki,UFC, postanowiło zatrudnić ekspertów do opracowania nowej serii bijatyk - wybór padł na firmę Yuke's, którym pomagali ludzie z San Diego - udało się ich dosłownie uratować z upadającej spółki Midway.
Na tegorocznych targach E3 dowiedzieliśmy się, że gry z serii UFC Undisputed wydawane przez THQ nie przynoszą spodziewanych dochodów, dlatego też licencja została sprzedana EA, co było jednoznaczne z likwidacją oddziału odpowiedzialnego za rzeczone mordobicia.
THQ w oficjalnym oświadczeniu zapowiedziało, że będzie starało znaleźć zatrudnienie w szeregach firmy jak największej ilości pracowników studia z San Diego.
Nazwa: Ubisoft Vancouver (wcześniej znane jako Action Pants)
Działało od: 2006 r.
Najbardziej znane z: MotionSports Adrenaline
Powód zamknięcia: ich dzieła nie odniosły ani sukcesu komercyjnego, ani artystycznego
Niezależny developer Action Pants został wykupiony przez Francuzów w 2009 r. Po zmianie nazwy na Ubisoft Vancouver kanadyjski zespół opracował dwie gry: Academy of Champions: Soccer na Wii oraz Pure Futbol. Pierwsza z nich była przyjemną piłkarską zręcznościówką dla najmłodszych, druga miała ambicję być FIFĄ Street, ale skończyło się na chęciach.
Mimo tego, że obie produkcje nie przyniosły ogromnych dochodów wydawca zlecił ekipie z Vancouver stworzenie jeszcze jednej gry - tym razem traktującej o sportach ekstremalnych. Rezultatem okazało się korzystające z kontrolerów ruchu Move i Kinect MotionSport Adrenaline, o którym można powiedzieć wiele, ale nie to, iż jest to dobra i dopracowana pozycja.
Ostatecznie w tym roku Ubisoft rozwiązał studio z Vancouver.
Nazwa: Zipper Interactive
Działało od: 1995 r.
Najbardziej znane z: seria SOCOM: U.S. Navy SEALs
Powód zamknięcia: reorganizacja Sony i cięcie kosztów
Zipper Interactive to trzecia z firm "uśmierconych" w tym roku przez koncern Sony. Developer ten zaczynał jako producent gier na platformę PC (Top Gun, Mech Warrior 3, Crimson Skies), ale wraz z nadejściem XXI w. zaczął tworzyć tytuły na święcącą triumfy konsolę PlayStation 2. W 2002 r. ukazała się pierwsza odsłona najpopularniejszej, liczącej aż siedem odsłon, serii tego producenta, SOCOM: U.S. Navy SEALs.
Studio z Waszyngtonu było ambasadorem sieciowego multiplayera dla drugiej stacjonarnej konsoli Sony. Nic dziwnego, że w 2006 r. Japończycy wykupili utalentowane studio. Jako wewnętrzny developer Zipper Interactive dostarczyło pięć pozycji, w tym dwie nowe marki: sieciową strzelaninę MAG, w którą mogło grać na raz aż 256 osób oraz tytuł dla PS Vita - Unit 13. Niestety obie z nich nie okazały się sukcesami na miarę wcześniejszych dokonań producenta.
Tym samym Zipper Interactive, podobnie jak Sony Liverpool i BigBig Studios zostało rozwiązane przez tnące wszelkie "niepotrzebne" wydatki Sony.
