Dlaczego jest to tak ważna antologia? Ano dlatego, że stanowi coroczny przegląd najciekawszych zjawisk w literaturze fantastycznej: prezentuje szczególnie interesujących autorów, próby oryginalnego podejścia do gatunku lub ważkich zagadnień.
Tym razem Konrad Walewski dokonał wyboru piętnastu utworów – trzynaście z nich to teksty anglojęzyczne, dwa pochodzą zza naszych wschodnich granic. Niestety, z przyczyn organizacyjnych, sygnalizowanych przez redaktora, zabrakło tekstów z innych kręgów kulturowych (np. Francja, Japonia), jednak istnieje nadzieja, że w przyszłości uda się ten stan rzeczy naprawić.
Gdy czytelnik / czytelniczka wgryza się w kolejne opowiadania w antologii, może się przekonać, że problemy poruszane obecnie przez twórców fantastyki często okazują się bardzo zbliżone lub wręcz tożsame z zagadnieniami, z którymi ten gatunek brał się za bary przez dziesięciolecia. Zmienia się jednak sposób ich pokazania, inaczej rozłożone są akcenty. Wciąż zadawane są pytania o definicję życia (jak np. w opowiadaniu Davida Maruska „Album ślubny”), wyznaczniki człowieczeństwa (w „Powodach do zadowolenia” Grega Egana czy w „Zrozumieć człowieka” Thomasa M. Discha) albo istnienie przypadku lub przeznaczenia w naszym życiu („Co z nami będzie” Teda Chianga).
A jednak, chociaż mogłoby się wydawać, że na te tematy zostało powiedziane już wszystko, autorzy zawartych w zbiorze opowiadań nadal potrafią zaskoczyć. Na przykład „Powody do zadowolenia” Egana opisują proces regulowania uczuć u głównego bohatera – i niech to wystarczy, poprzestańmy na tym opisie, by nie psuć przyjemności z lektury. Z kolei fenomenalny, a przecież miniaturowy tekst Chianga pokazuje skutki wynalezienia prostego gadżetu – przewidywaczki – pudełka z jednym guzikiem i lampką na obudowie.
Już na wstępie dostajemy znakomity tekst Jeffreya Forda „Imperium lodów”, który powinien się spodobać miłośnikom twórczości Neila Gaimana – jest podobnie przewrotny jak najlepsze opowiadania angielskiego mistrza pióra. Zaraz po nim następuje „Częściowe zaćmienie” Grahama Joyce’a – jeden z najbardziej oryginalnych pomysłów na kosmitów, z jakim można zetknąć się w fantastycznej twórczości. Opowiadanie Olega Diwowa „Koty Pawłowa” ukazuje, że w Rosji, jak wcześniej w ZSRR, fantastyka może pełnić krytyczną rolę wobec aparatu państwowego i prowadzonej polityki. Oprócz wymienionych wyżej autorów znajdziemy w „Krokach w nieznane” także teksty m.in. laureatki World Fantasy Award, Kelly Link („Lekcje latania”), i słynnego Johna Crowleya („Antyczności”). Można tak dalej wymieniać, ale najlepiej przekonać się samemu.
W efekcie do naszych rąk trafia książka, którą powinien przeczytać każdy, kto ceni dobrą fantastykę i chce być na bieżąco z tym, co dzieje się w tym gatunku. Ten krok trzeba postawić.
Plusy:
+ oryginalność podejścia
+ zaskakujące pomysły
+ interesująca tematyka
+ różnorodność
Minusy:
- brak opowiadań z innych kultur
Autor: Praca zbiorowa pod redakcją Konrada Walewskiego
Tytuł: Kroki w nieznane – Almanach fantastyki 2006
Wydawnictwo: Solaris, 2006
Wydanie: oprawa twarda, 544 str.
Cena: 45 zł
Strona WWW: http://solarisnet.pl/item.py?id=4010