Seria Europa Universalis

Gry bez końca

Gry z serii Europa Universalis ukazują się od ośmiu lat. Ich korzenie sięgają jednak dalej – we wcześniejszym z dzisiejszych artykułów odkurzona została planszowa Europa Universalis, a jeszcze wcześniej, przy okazji badania historii Paradox Interactive, pojawił się temat cyklu Svea Rike. Z połączenia owych produkcji powstała w 2000 roku gra, która narobiła niemałego zamieszania na strategicznym poletku. Okazało się, że niekoniecznie musi istnieć jasny podział, oparty o założenie, iż złożone i ambitne mogą być jedynie strategie turowe, a czas rzeczywisty automatycznie równa się uproszczeniu i arkadowatości. Europa Universalis zaoferowała bowiem graczom połączenie niezwykle złożonej strategii z zabawą w czasie rzeczywistym. Nie hybrydę złożoną z różnych elementów, a spójny i przemyślany projekt.

Kolejne lata udowodniły, że pomysł daje się dalej rozwijać. Nie tylko dorabiać kolejne odsłony, ale także tworzyć zupełnie nowe gry, mające coraz mniej wspólnego z planszówkowym pierwowzorem. Hearts of Iron to już w tej chwili niemalże całkowicie samodzielna marka, rozwijana i rozbudowywana bez przerwy. W sumie, uwzględniając podciągnięte pod markę anglojęzyczne tytuły z serii Svea Rike oraz dodatki, na rynku pojawiło się ponad 15 produkcji wykorzystujących silnik Europa lub jego permutacje. Sporo jak na osiem lat... Co ciekawe, bardzo często fani Europy Universalis znajdują się w posiadaniu wszystkich tych gier, mimo że każda z nich mogłaby dostarczyć zabawy na lata. Pora się zastanowić, co sprawiło, iż produkcje Paradox Interactive są tak wyjątkowe...

Otwarte zakończenie

To niejako najważniejszy wyznacznik dla serii. Nigdy nie startujemy ze sztywno określonymi założeniami, nie mamy wyznaczonych przez programistów celów. Po prostu wybieramy sobie frakcję i prowadzimy ją poprzez lata, dekady, wieki. Zawsze jest coś do roboty, bo świat dookoła zmienia się na naszych oczach, rodzą się nowe zagrożenia i możliwości zysku. Możemy też przyjąć sobie długo czy krótkofalowe cele. Może się okazać, że część z nich została przewidziana przez programistów i w pewnym momencie czeka nas spora niespodzianka. Przykładowo: wybieramy sobie w Europie Universalis III jedną z cząstek rozbitej Irlandii i rozpoczynamy wojnę o zjednoczenie wyspy. Gdy tego dokonamy, nagle dostajemy możliwość działania już nie jako startowa frakcja, a Irlandia. Trzymając się tego przykładu, popatrzmy na bardziej długofalowe cele – na przykład możemy chcieć stopniowo uzależnić od siebie Anglię, a więc ocieplić stosunki, zwasalizować, a na koniec zaanektować. Mało? Wiadomo, że Irlandczycy mają starą tradycję gorzelniczą – wyruszmy więc ku koloniom i przejmijmy uprawy trzciny cukrowej (w domyśleniu rumu). Na tym właśnie polega zabawa – nie mamy związanych rąk, możemy dowolnie sterować swym krajem. Koniec gry następuje wtedy, gdy tego zechcemy lub gdy dotrzemy do końcowej daty ustalonej przez twórców. Dowolność w wyborze frakcji

Zależnie od tego, z którą grą mamy do czynienia, możemy wziąć w swe ręce losy dowolnej z kilkudziesięciu lub nawet kilkuset frakcji. Takiej opcji nie zaoferuje nam żadna inna strategiczna produkcja. Co ciekawe, gry na silniku Europa nie posiadają regulacji poziomu trudności. Po prostu jednym krajom jest lepiej, zaś innym gorzej. Wybierając, kim zagramy, jesteśmy jednocześnie informowani, na ile duże stanowi to wyzwanie. Start w Europie Universalis III jako jedno z plemion indiańskich to porywanie się z motyką na słońce, podobnie wybór Judei w grze Europa Universalis: Rzym. Oczywiście, jeśli mimo wszelkich przeciwności losu odniesiemy sukces, radość jest dużo większa, niż gdy bawimy się jednym z prężnych mocarstw. Pod względem bogactwa opcji wyboru przoduje Europa Universalis: Mroczne Wieki, gdyż tam graczom dane było wejść w skórę pomniejszych panów feudalnych, zależnych od swych suwerenów – na przykład księcia mazowieckiego czy śląskiego.

Dzień po dniu

Gra z samym sobą

Otwarta struktura programu

Programy oparte na silniku Europa są również bardzo otwarte i modularne. W związku z tym bardzo łatwo jest opracować do nich mody – z tym że przy tak złożonych grach słowo „łatwo” nie oznacza„w oka mgnieniu”. Same zaś gry zajmują mało miejsca na dysku (instalki dalej na CD) i nie wymagają bajecznych mocy przerobowych, więc świetnie sprawdzają się na przykład w podróży na laptopie.

Zabawa na lata

Czy w tej sytuacji jest sens pisać już cokolwiek więcej? Cóż, tak... na przykład recenzję najnowszej samodzielnej produkcji z serii Europa Universalis z podtytułem Rzym – ale ją opublikujemy już jutro.

Historia serii w telegraficznym skrócie

2000 Europa Universalis

2001 Europa Universalis II

2002 Hearts of Iron (Europa Universalis: II Wojna Światowa)

2003 Europa Universalis: Crown of the North Victoria: An Empire Under the Sun

2004 Two Thrones Europa Universalis II: Asia Chapters Crusader Kings (Europa Universalis: Mroczne Wieki)

2005 Hearts of Iron II

2006 Victoria: Revolutions Hearts of Iron II: Doomsday

2007 Europa Universalis III Hearts of Iron II: Armagedon Crusader Kings: Deus Vult Europa Universalis III: Napoleon's Ambition

2008 Europa Universalis: Rzym Europa Universalis III: In Nomine