Tydzień z Dishonored: Steampunk, czyli magia wieku pary

U podstaw steampunka leży jedno założenie: alternatywna ścieżka rozwoju technologicznego, oparta o parę. W dobie rewolucji przemysłowej maszyny parowe były bardzo ważnym elementem postępu, ale z czasem zostały wyparte z wiodącej roli przez rozwój elektryczności i technologii opartych o ropę naftową. W alternatywnej wizji historii, przedstawianej w ramach steampunkowej twórczości, para pozostała głównym napędem cywilizacji. Na dodatek rozwój wzornictwa również zatrzymał się na etapie początków rewolucji przemysłowej, a moda nie odeszła daleko od wiktoriańskich standardów. Bez względu na to, w którym roku by się nie rozgrywała akcja, nawet gdy świat jest bardzo alternatywny, lub wręcz nie jest naszym światem, pewne kanony pozostają.

Warto jednak zaznaczyć, że związek steampunka z literaturą XIX wieku jest silny. Po protu twórcy nie odwołują się jedynie do wizualnego sztafażu epoki, ale również nawiązują do pewnych kanonów pod względem treści. Tak więc znajdziemy na przykład klasyczne wiktoriańskie romanse, nawet gdy ich bohaterami są istoty nadprzyrodzone. Powieści detektywistyczne, dzienniki zmyślonych naukowców czy odkrywców... cokolwiek było popularne w czasach, do których twórcy się odwołują. Włącznie z publicystyką społeczną, bywa, że ukazaną w krzywym zwierciadle. Pamiętajmy, że rewolucja przemysłowa to również nurt myślenia, znany jako pozytywizm...

Obecność wszelkich nadnaturalnych rzeczy, wynikających z mutacji, czy też łączenia ciała z maszyną, jest w steampunku również nawiązaniem do myśli naukowej XIX wieku. Dopiero w tych czasach przecież rozwinęła się wiedza o ludzkim ciele i jego działaniu. To przecież czasy, gdy po raz pierwszy pojawia się na poważnie coś, co stanie się z czasem medycyną sądową i nowoczesnymi metodami prowadzenia śledztwa. No i oczywiście to właśnie czasy, gdy rozkręca się idea emancypacji kobiet. Naprawdę, nic dziwnego, że steampunk się rozwija: tak bogate tło historyczne i możliwości zabawy elementami fantastycznymi to doskonała alternatywa dla coraz bardziej wyeksploatowanego schematu fantasy, czy nawet cyberpunka, którego dogoniło życie.

Twórcy często bawią się wizją parowego rozwoju świata, o czym wspomniałem. Bywa, że alternatywną historię dociągają do czasów niemal nam współczesnych. Wtedy elementy retro mieszają się z dziwaczną nowoczesnością, pojawiają się niesamowite wynalazki, a sterowce nie pozwalają się rozwinąć samolotom. Możliwości jest wiele, do tego aż się to wszystko prosi o przesadę, przejaskrawienia, udziwnienia. W XIX wieku wierzono szczerze, ze przed nauką nie ma żadnych ograniczeń. Dlaczego wiec pisarze, graficy, modelarze, muzycy krawcy - wszyscy zarażeni steampunkiem - mieli by się ograniczać?

Warto tez wspomnieć, że steampunk nie ogranicza się jedynie do alternatywnych wizji Europy z ery wiktoriańskiej. Istnieje też silny nurt łączący steampunkową estetykę z westernem. Doskonałym przykładem tego miksu jest film Bardzo dziki zachód. Choć w tym wypadku granice pomiędzy podgatunkami literackimi są dużo bardziej zatarte, i czasem trudno powiedzieć, gdzie kończy się Steampunk, a zaczyna Weird West. Skoro przy filmach jesteśmy, warto wspomnieć, że wizualnie udanym obrazem jest Liga Niezwykłych Dżentelmenów, ale jedynie wizualnie. Znacznie ciekawszy jest komiksowy pierwowzór, będący czystą esencja steampunka. Ogólnie kino nie radzi sobie z tym tematem, może dlatego, że trzeba by połączyć europejki smak z amerykańskim budżetem, by wyszło wreszcie coś naprawę ciekawego?

>>Kup Dishonored w sklepie gram.pl

Artykuł powstał w ramach wspólnej akcji promocyjnej, prowadzonej przez formy gram.pl i Cenega.