30 lat MS-DOS, czyli droga do dominacji

Według wielu źródeł 30 lat temu, 27 lipca 1981 roku, firmy Microsoft i Seattle Computer Products podpisały umowę, na mocy której ta pierwsza uzyskała prawa do oprogramowania znanego jako QDOS (Quick and Dirty Operating System). Oznacza to, że dokładnie wczoraj obchodziliśmy 30 urodziny jednego z najpopularniejszych systemów operacyjnych na świecie, czyli MS-DOS. Jednak historia tego systemu operacyjnego i jego prapoczątki sięgają jeszcze lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku.

Według wielu źródeł 30 lat temu, 27 lipca 1981 roku, firmy Microsoft i Seattle Computer Products podpisały umowę, na mocy której ta pierwsza uzyskała prawa do oprogramowania znanego jako QDOS (Quick and Dirty Operating System). Oznacza to, że dokładnie wczoraj obchodziliśmy 30 urodziny jednego z najpopularniejszych systemów operacyjnych na świecie, czyli MS-DOS. Jednak historia tego systemu operacyjnego i jego prapoczątki sięgają jeszcze lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku.30 lat MS-DOS, czyli droga do dominacji

Pradziadkiem MS-DOS był bowiem system CP/M (Control Program/Microcomputer), który stworzony został z myślą o 8-bitowym procesorze Intel 8080. Jego autorem był Gary Kildall, który rozpoczął pisanie systemu jeszcze w 1973 roku, wykorzystując przy tym otrzymany od Intela mikrokomputer Intellec-8 wyposażony we wspomniany procesor. Prace nad pierwotną wersją systemu Kildall zakończył w 1974, co zbiegło się oczywiście z premierą CPU z rodziny Intel 8080. Warto również wspomnieć tutaj o tym, że system ten był kompatybilny ze zgodnym programowo i bardzo wówczas popularnym procesorem Zilog Z80, stworzonym przez grupę byłych pracowników Intela, którzy w 1974 roku założyli własną firmę.

Kiedy w 1978 roku Intel wypuścił na rynek nowy, tym razem 16-bitowy procesor z rodziny 8086, Tim Paterson ze Seattle Computer Products rozpoczął prace nad stworzeniem opartego na nim komputera. Projekt został ukończony w maju 1979 roku, a Paterson zabrał działający prototyp do Microsoftu, by przetestować go ze stworzonym w tej firmie interpreterem języka BASIC ze zintegrowanymi procedurami wejścia/wyjścia. Po kilku próbach udało się wyeliminować nieliczne błędy i tak oto Microsoft stał się posiadaczem działającego na procesorach 8086 interpretera.

W czerwcu tego samego roku Microsoft i Seattle Computer Products pokazały na National Computer Conference w Nowym Jorku 8086 BASIC działający na komputerze tej drugiej firmy. Wtedy też po raz pierwszy firma Billa Gatesa zaprezentowała system MDOS stworzony przez Marka McDonalda dla komputerów opartych na Intel 8080/Zilog Z80, a wykorzystujący system plików FAT (File Allocation Table), który w przyszłości miał się stać podstawowym standardem w praktycznie wszystkich systemach Microsoftu.

Pod koniec roku Seattle Computer Products wypuściło na rynek zaprezentowany wcześniej komputer z procesorem 8086, wyposażony jedynie w Stand-Alone Disk BASIC od Microsoftu. Firma zdawała sobie jednak doskonale sprawę z tego, że aby osiągnąć komercyjny sukces, potrzebuje komputerów z działającym systemem operacyjnym. Dlatego zgłosiła się do Digital Research Inc. Gary’ego Kildalla z prośbą o udostępnienie praw do dystrybucji komputerów z tworzonym właśnie systemem CP/M-86. Dość szybko doszło do porozumienia, teraz pozostawało tylko czekać na efekty pracy ekipy Kildalla.

Prace w Digital Research Inc. przedłużały się jednak coraz bardziej, a gotowego system wciąż nie było. Wiosną 1980 roku Paterson stracił cierpliwość do nierzetelnych w jego oczach partnerów i postanowił napisać odpowiedni system operacyjny samodzielnie. Korzystając ze swojej znajomości CP/M, podręcznika obsługi tegoż systemu, kilku własnych pomysłów i tablicy alokacji plików (FAT) Microsoftu w przeciągu zaledwie kilku tygodni skompilował nowy system.

Pierwsze próby wypadły nad wyraz obiecująco. System Patersona działał szybko i stabilnie, doskonale radząc sobie z nowa architekturą. Po wyeliminowaniu po szybkich testach kilku błędów, zaprezentował ostateczną wersję swojego systemu, nazywając go nieco przewrotnie (choć zgodnie z prawdą) Quick and Dirty Operating System (QDOS), co zwykło się tłumaczyć jako „Szybko i na brudno napisany system operacyjny”. Firma zaaprobowała oprogramowanie i już w sierpniu 1980 roku pierwsze komputery z rodziny 8086 wyposażone w QDOS trafiły do regularnej sprzedaży.

W następnym miesiącu Paterson zaprezentował swój system w Microsofcie, gdzie jego pomysły wzbudziły naprawdę duże zainteresowanie. Wzmogło się ono jeszcze bardziej w chwili, kiedy IBM ogłosił jesienią, iż poszukuje kilku gotowych rozwiązań dla swojego nowego projektu kryjącego się pod kryptonimem Project Chess. Był to pierwszy w historii IBM projekt, w którym ze względu na chęć szybkiej realizacji zdecydowano się na wykorzystanie rozwiązań spoza firmy i to zarówno w kwestiach sprzętowych, jak i programistycznych.

Efektem miało być powstanie IBM Personal Computer, czyli popularnej i niezbyt drogiej maszyny dedykowanej małym przedsiębiorcom, a nawet prywatnym użytkownikom. Ze względu na koszty zdecydowano się na wykorzystanie 16-bitowego, choć korzystającego ze starej magistrali procesora Intel 8088 oraz podjęto pierwsze rozmowy z dostawcami oprogramowania. Kierujący projektem Don Estridge spotkał się z Garym i Dorothy Kildall z Digital Research, jednak negocjacje zakończyły się fiaskiem. Chodzą plotki, że winna była temu Dorothy, która kategorycznie odmówiła podpisania zaproponowanego przez IBM NDA.

GramTV przedstawia:

W tej sytuacji Estridge zwrócił się do Microsoftu, z którym miał już wówczas umowę na licencję języków programowania. Firma Gatesa nie posiadała oczywiście stosownego systemu operacyjnego, jednak doskonale zdawała sobie sprawę, kto nim dysponuje - Seattle Computer Products pokazało przecież we wrześniu swój QDOS. Teraz trzeba było jedynie odpowiednio to rozegrać. Nie informując firmy Patersona kim jest potencjalny klient, Microsoft rozpoczął negocjacje dotyczące licencji lub nawet całkowitego wykupienia praw do QDOS.

Pod koniec 1980 roku nie spoczywające na laurach Seattle Computer Products opublikowało kolejną wersje swojego systemu, co jednocześnie wiązało się ze zmianą jego nazwy. Tak oto narodził się 86-DOS. Już wtedy firma Gatesa wykupiła prawa do systemu, na razie wszakże bez prawa wyłączności i rozpoczęła prace nad jego udoskonalaniem. Dość szybko, bo w lutym 1981 roku Microsoft dysponował pierwszą działającą wersją systemu, która została zaprezentowana w IBM. System uruchomiono na prototypie IBM PC i po kilku testach zyskał on aprobatę zamawiającego. Microsoft kontynuował więc prace nad „wygładzaniem” systemu, jednocześnie dalej prowadząc rozmowy biznesowe z Seattle Computer Products.

Dokładnie 27 lipca 1981 roku podpisano porozumienie, na mocy którego Microsoft za kwotę około 50.000 $ kupił od Seattle Computer Products wszystkie prawa do systemu 86-DOS. Warto tu dodać, jako ciekawostkę, że kwota ta w wyniku wygranej w 1986 roku przez Seattle Computer Products sprawy sądowej urosła do okrągłego miliona dolarów. Tak czy inaczej Microsoft stał się wówczas właścicielem nowego systemu operacyjnego, który bardzo szybko przemianowany został na MS-DOS, czyli Microsoft Disk Operating System. Było to niemalże dokładnie 30 lat temu...

12 sierpnia 1981 roku IBM zaprezentował kosztujący „zaledwie” 3.000 $ komputer IBM PC, pracujący pod firmowanym przez Microsoft systemem IBM Personal Computer DOS 1.0. Gates i spółka nie spoczęli jednak na laurach, system wciąż posiadał sporo błędów i w maju 1982 roku pokazali PC-DOS 1.1, w którym poprawiono wiele błędów i braków wykrytych we wcześniejszej wersji oprogramowania. IBM nie był jednak do końca zadowolony ze współpracy i już wkrótce podjął się samodzielnego „naprawiania” systemu (PC-DOS 2.0). Drogi obydwu firm ostatecznie się rozeszły.

Microsoft zdając sobie doskonale sprawę z komercyjnego potencjału oprogramowania już w lipcu 1982 roku zaczął sprzedawać firmom zewnętrznym system pod nazwą MS-DOS 1.25 na licencji OEM. Kiedy Digital Research opublikowało wreszcie w 1982 roku po długich bojach swój system CP/M-86, było już za późno. System Microsoftu był już obecny na rynku, miał wyraźnie niższą cenę i sprzedawał się coraz lepiej. Firmie Gatesa po raz pierwszy udała się niesamowicie trudna sztuka – jej oprogramowanie stało się obowiązującym na świecie standardem dla komputerów 16-bitowych. Co było dalej, wszyscy doskonale wiemy...

PS. Tak, zdaję sobie sprawę, że obrazki są nudne. Przepraszam.

Komentarze
14
Martimat
Gramowicz
05/08/2011 17:06

Nadal mam oryginalne dyskietki (3 szt.) z DOSem 6.22. Ach moje pierwsze pC miało właśnie jego i Windę 3.1 (uruchamianą jako aplikację, dopiero z poziomu dos-u).Idąc dalej tropem wspomnień, demoscena, GUS-Max, szlifowanie autoexec.bat i *.cfg, zabawa w wypasione menu uruchamiania (różne configi) z powitaniami :DCud miód i lista poleceń, poligon dla ćwiczenia palców na klawiaturze!

Usunięty
Usunięty
30/07/2011 20:15

Ah Norton Commander był świetny i bardzo intuicyjny. Pamiętam że jako 3-4letni dzieciak nie miałem większych problemów z jego używaniem. Co w wypadku "gołego" dosa było by dość problematyczne.

Usunięty
Usunięty
30/07/2011 05:43

Ale coś zostało jeszcze z MS DOS :Jak oczyścić dysk twardy ? FORMAT C: :)




Trwa Wczytywanie