Hardware dla opornych - OLED

Zorza
2007/12/06 16:04

Wszystko co chcielibyście wiedzieć o technologii OLED, ale nie macie kogo zapytać

Wszystko co chcielibyście wiedzieć o technologii OLED, ale nie macie kogo zapytać

OLED zaczyna ofensywę. Pierwszego grudnia 2007 roku na rynku zadebiutował pierwszy seryjnie produkowany telewizor wykonany w tej technologii. W czym jest ona lepsza od LCD? Na co to komu, ile to kosztuje i co to tak właściwie jest?

OLED – wiadomości podstawoweWszystko co chcielibyście wiedzieć o technologii OLED, ale nie macie kogo zapytać, Hardware dla opornych - OLED

Panele OLED mają najważniejsze zalety LCD-ków, a więc przede wszystkim cienką i płaską powierzchnię. Ale to jedyne podobieństwa. Okazuje się, że w każdej niemal kwestii OLED bije starą technologię na głowę.

Szeroki kąt widzenia Bolączką większości paneli LCD jest ściemnianie się obrazu w miarę ostrzenia kąta, z którego się nań patrzy. Przy małych kątach obraz często staje się praktycznie nieczytelny. Wyświetlacze OLED, choć są jeszcze tak naprawdę we wczesnej fazie rozwoju, już teraz oferują niezmienny obraz widoczny doskonale w zakresie 170 stopni.

Lepszy kontrast i odwzorowanie kolorów

Z pewnością, jako zapaleni gracze, podglądaliście kiedyś, jak wygląda studio, w którym tworzy się grę komputerową. Zauważyliście, że ludzie zajmujący się grafiką pracują niemal zawsze na monitorach CRT? Jest to spowodowane faktem, że panelom LCD do tej pory nie udało się doścignąć monitorów kineskopowych pod względem odwzorowania barw. Z tego też powodu żaden szanujący się grafik nie zamieni swojego CRT-ka na wyświetlacz ciekłokrystaliczny. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, by już wkrótce mógł przesiąść się na OLED, który zaoferuje odwzorowanie kolorów na najwyższym, niemal realistycznym poziomie. A kontrast? Wystarczy powiedzieć, że dzisiejsze LCD-ki wyświetlają obraz o kontraście rzędu 1 000 : 1, czasem 2 000 : 1, a na przykład Sony XEL-1, o którym mowa będzie w dalszej części tekstu, oferuje kontrast... 1 000 000 : 1 (milion do jednego)! Jasność i elastyczność

OLED-y są jaśniejsze od LCD, gdyż organiczne warstwy panelu są znacznie cieńsze od warstw kryształowych. Ponadto, w przeciwieństwie do LCD, nie wymagają zastosowania szkła, które pochłania światło. Dodatkowo możliwość produkcji na elastycznym podłożu sprawia, że lekki i cienki panel OLED może się wyginać bez obawy złamania. Być może kiedyś będzie można kupić taki monitor w sklepie, zwinąć w rulon, wsadzić pod pachę i wrócić do domu.

Brak konieczności podświetlania Panele LCD wyświetlają obraz poprzez blokowanie odpowiednich obszarów podświetlenia, co z założenia jest metodą mało ekonomiczną. Diody OLED zaś produkują światło same. To ich bardzo ważna cecha. Dzięki niej monitory z nich korzystające zużywają znacznie mniej energii i są dużo cieńsze od paneli LCD.

Znikomy czas reakcji matrycy

„25 ms – słabiutko – monitor nadaje się najwyżej do pracy biurowej”. „8 milisekund – ujdzie w tłoku”. „2 ms – na tym to już można pograć”. Czas reakcji stał się jednym z ważniejszych parametrów decydujących o wyborze monitora. Wraz z nadejściem wyświetlaczy na diodach organicznych zapomnicie, że istnieje coś takiego jak czas reakcji! Bo komu robi różnicę, czy matryca reaguje po czasie 0,01, czy 0,02 milisekundy? A takie właśnie osiągi oferuje OLED. Koniec ze smużeniem obrazu.

Wielkość Choć rozmiarami OLED-y nie zdążyły jeszcze dogonić paneli ciekłokrystalicznych, należy pamiętać, że są wciąż we wczesnej fazie rozwoju, a możliwości na tym polu mają dużo większe od konkurencji. Dzięki zastosowaniu organicznych warstw możliwych do kształtowania w duże, cienkie arkusze, OLED-y już wkrótce osiągną rozmiary, o jakich LCD-kom nigdy się nie śniło.

Ekologiczność i koszty produkcji Korzystny dla środowiska jest fakt, że do produkcji monitorów OLED nie wykorzystuje się rtęci. A organiczne materiały, z których są wykonane, nie dość, że w większości ulegają biodegradacji, to na dodatek są dużo tańsze. Choć obecnie koszty produkcyjne z oczywistych powodów są spore, przewiduje się, że docelowo monitor OLED będzie o 30 procent tańszy od LCD o tej samej przekątnej.

A gdzie łyżka dziegciu?

Niestety – nie ma nic doskonałego. Monitory OLED mają także wady. Najistotniejszą z nich jest krótka żywotność matrycy. Według Sony ma ona wynosić około 30 tysięcy godzin pracy. Prosty rachunek pokazuje, że jest to ponad dziesięć lat świecenia po osiem godzin na dobę, co mimo wszystko wydaje się wartością wystarczającą, tym bardziej że – powtórzmy to jeszcze raz – technologia wciąż się rozwija.

Istnieją jeszcze trzy problemy, o których warto wspomnieć. O pierwszym już napomknęliśmy – aktualnie koszty produkcji są wysokie, ale to wkrótce ulegnie zmianie. Drugim jest słaba... wodoodporność. Okazuje się, że diody OLED są bardzo wrażliwe na działanie wody i mogą z łatwością zostać przez nią uszkodzone. Nie obejdzie się więc bez odpowiednich osłon. Trzeci problem to licencje. Technologia jest mocno „opatentowana”, i aby rozpocząć produkcję, trzeba wykupić drogie koncesje. Rodzaje OLED-ów

Jedną z najciekawszych rzeczy dotyczących technologii OLED jest jej zróżnicowanie i idące za nim niesamowite możliwości. Istnieje kilka podstawowych typów matryc OLED, z których każdy ma różne zastosowania. Oto najważniejsze z nich:

  • Passive-matrix OLED
  • Active-matrix OLED
  • Transparent OLED
  • Top-emitting OLED
  • Foldable OLED
  • White OLED

GramTV przedstawia:

Passive-matrix OLED – wyświetlacz o pasywnej matrycy. Charakteryzuje się łatwością wykonania, ale także większym od innych typów zużyciem energii (które i tak jest dużo mniejsze niż w przypadku LCD). PMOLED najlepiej nadaje się do wyświetlania tekstów oraz ikon i znajduje zastosowanie w małych dwu – trzycalowych ekranach telefonów komórkowych, palmtopów i odtwarzaczy MP3.

Active-matrix OLED – matryca aktywna. Zużywa mniej energii niż pasywna i lepiej nadaje się do dużych wyświetlaczy. AMOLED ma także lepsze parametry odświeżania obrazu, dzięki czemu nadaje się do wyświetlania wideo. Zostanie wykorzystany głównie w produkcji monitorów komputerowych i telewizorów, a nawet elektronicznych billboardów.

Transparent OLED – OLED przezroczysty. Wyświetla obraz na zasadzie blokowania światła. Gdy jest wyłączony, blokuje 85% światła, gdy jest włączony – przepuszcza je w całości. Ta technologia czyni go doskonałym dla wyświetlaczy typu HUD – na przykład pokazujących prędkościomierz na przedniej szybie pojazdu.

Top-emitting OLED – ten typ wyświetlacza zawiera substancję, która może zmieniać się z pochłaniającej światło na lustrzaną. Zastosowaniem jej są zainteresowani producenci kart chipowych.

Foldable OLED – OLED zwijalny. Wykonany z giętkiego plastiku lub folii. Jest bardzo lekki i wytrzymały. Jego wykorzystanie w telefonach komórkowych zmniejszy ryzyko zbicia matrycy. Potencjalnie zwijalne OLEDY mogą przyczynić się do rozwoju inteligentnych ubrań. Na co to komu? Przykład: wycieczka w góry. Jedno spojrzenie na wyświetlacz OLED wszyty w rękaw kurtki (podłączony do odbiornika GPS schowanego w kołnierzu) i już wiadomo, gdzie jest najbliższe schronisko.

White OLED – biały OLED wyświetla jasne światło, pobierając przy tym bardzo mało energii. Może wkrótce zastąpić żarówki energooszczędne. Firma Novaled niedawno zaprezentowała białe diody OLED charakteryzujące się żywotnością 100 tysięcy godzin (ponad 11 lat ciągłego świecenia) przy jasności 1000 cd/m². OLED dzisiaj

Obecnie wyświetlacze OLED są coraz częściej spotykane w telefonach komórkowych i odtwarzaczach MP3. Głównie z powodu ich małego zużycia energii i dobrego kąta widzenia. Pierwszy seryjnie produkowany telewizor oparty o tę technologię – Sony XEL-1 – oficjalnie zadebiutował na rynku japońskim 1 grudnia 2007 w cenie 1740 USD. Cacko to wyposażone jest w 11-calowy panoramiczny wyświetlacz OLED o grubości zaledwie 3 mm, prezentujący obraz w rozdzielczości 960 x 540 pikseli i o wspomnianym niesamowitym kontraście 1 000 000 : 1 (milion do jednego).

OLED jutro

Lee Sang-Wan, dyrektor firmy Samsung ds. wyświetlaczy LCD, ogłosił, że masowa produkcja 14-calowych telewizorów w technologii OLED rozpocznie się w ich fabrykach przed zakończeniem roku 2010. Nie jest to jednak szokująca wiadomość, gdyż jeśli Toshiba spełni swoje obietnice, to już w przyszłym roku na ich taśmy produkcyjne wjadą OLED-y 30-calowe.

Co ciekawe, działający 40-calowy prototypowy telewizor OLED został zademonstrowany przez firmę Samsung już w maju 2005 roku. Wyświetlał on obraz w rozdzielczości 1280 x 800 pikseli przy jasności 600 cd/m² i kontraście 5 000 : 1.

Czemu na OLED trzeba było tak długo czekać?

Zalety technologii OLED były dobrze znane od długiego czasu, a przecież ma ona już swoje lata i w dalszym ciągu nie jest powszechna; cały czas coś ją powstrzymywało. Dopiero najbliższe lata mają co nieco w tej kwestii zmienić. A dlaczego trzeba było czekać na to aż tak długo? Wstrzymywanie rozwoju technologii wydaje się przecież zupełnie nielogiczne.

Tu pole do popisu mieli wielbiciele teorii spiskowych. Doszli oni do wniosku nie dość, że wspólnego i jednomyślnego, to najprawdopodobniej nie mijającego się z rzeczywistym stanem rzeczy. Wyjaśnienie anomalii leży w technologii LCD, a konkretnie w grubych miliardach dolarów, które w nią zainwestowano. Zbyt grubych, by w momencie pojawienia się nowej zabawki zupełnie zapomnieć o starej.

Cały świat musiał więc poczekać, aż tamte pieniądze się zwrócą. Trwało to niezwykle długo. Na szczęście nadszedł już czas, kiedy wreszcie inwestorzy odzyskali swoją kasę, bądź też presja była już zbyt duża i nie było innego wyjścia. Bo przecież możliwości technologii LCD tak naprawdę są już teraz wykorzystane niemal w stu procentach. Co prawda aktualnie można zauważyć, że sporo osób wymienia swoje stare, małe LCD-ki na duże i panoramiczne. Ale kiedy już wszyscy będą je mieć, co stanie się pewnie w ciągu dwóch lat – zniknie niemal całkowicie popyt na monitory LCD, bo po prostu nie będzie już niczego lepszego; możliwości technologiczne się wyczerpią. Ciężko przecież będzie wmówić ludziom, że koniecznie potrzebują 45-calowy wyświetlacz do swojego komputera.

Tu z odsieczą biednym koncernom elektronicznym przyjdzie technologia OLED i jej niesamowite możliwości, które sprawią, że koło znów zacznie się kręcić.

Komentarze
30
Usunięty
Usunięty
12/01/2008 00:07

Warto zwrócić też uwagę na technologię SED, która też ma "powalające" parametry. Oto małe porównanie SED vs OLED:SED OLED-Kontrast: 100 000:1 1 000 000:1-Jasność: 500 cd/m² 1 000 (WOLED)-Czas reakcjimatrycy: 0,02 ms 0,01 ms-odwzorowaniebarw (skala 0-5): 5-/5 4/5--kąt widzenia: do 180°-idealne odwzorowanie czerni-niski pobór energii elektrycznej-niski koszt produkcjiWady:-żywotność: nieograniczona 5 000 - 200 000 h-screen burn - wypalanie -pikseli (mocno zredukowane wrazz rozwojem fosforu na potrzeby plazmy)-słaba elastycznośćTrzeba dodać, że parametry SED pochodzą sprzed 1,5 roku, a OLED w tym czasie miał o wiele niższe parametry.Niestety, podobnie jak w przypadku OLED, technologia ta też ma problemy patentowe ( http://www.pcworld.pl/news/104498.html). Pod koniec ubiegłego roku (jak to dziwnie brzmi:) Canon powrócił do prac nad SED-em, który nie będzie naruszał praw patentowych (chodzi o zastąpienie węglowych "nano-ścianek" oddzielających poszczególne piksele ściankami z innego materiału). Swoją drogą jestem ciekaw, czy za powiedzmy 3 lata zobaczymy na gramie newsa: "Hardware dla opornych - SED" ?

Usunięty
Usunięty
16/12/2007 14:51

Skrót beznadziejny ale technologia sama w sobie ma na pewno duży potencjał, ciekawe ile jeszcze trzeba będzie czekać aż zwykły człowiek przekona sie na własne oczy do tej technologii.

SSj2
Gramowicz
14/12/2007 20:35
Dnia 06.12.2007 o 18:03, Vojtas napisał:

> OLED jest najlepszym rodzajem wyświetlacza :) Jedyne co jest złe to cena ;p Dziękujemy Ci, Essi Dżonson. Czekamy na dalsze wyrafinowane spostrzeżenia.

IMO to ty się nie popisałeś spostrzeżeniami, a jedynie nabiłeś posta ;) o OLEDzie pisałem już dużo, nie tylko na forum, więc myślę, że wszyscy znają moje stanowisko w sprawie tego wyświetlacza. Poza tym. Tekst wyjaśnia wszystko, więc nie ma nawet o czym napisać ;)




Trwa Wczytywanie