Film silny Mocą od 30 lat
25 maja, to data wydawać by się mogło zwykła, jak wiele innych ,a jednak w pewnym sensie dla wszystkich istotna. Wczorajszy dzień, szczególnie dla osób starszych, stał się nie byle jaką rocznicą, a trzydziestoleciem Gwiezdnej Sagi George'a Lucasa. Jednak jak zauważyłem, liczące 30 lat Gwiezdne Wojny, to film ważny dla każdego z nas. Przez trzy dekady – nie wahajmy się używać się tego słowa – dzieło to zmieniało i wciąż zmienia nie tylko świat kinematografii, książek czy kolekcjonerstwa, ale w dużej mierze także codzienne życie.
Stało się. 25 maja 1977 roku Gwiezdne Wojny weszły do kin. Obecnie wydaje się to śmieszne, jednak film wyświetlany był z początku w niespełna 30 miejscach! Początkowo zakładano, iż jego zarobki wyniosą około 16 milionów dolarów, tymczasem po ośmiu tygodniach wyświetlana przekroczyły one sumę 54 milionów! W międzyczasie dziełu Lucasa zmieniono tytuł na Gwiezdne Wojny Epizod IV: Nowa nadzieja. Film stał się więc fragmentem większej historii, która – ze względu na jego sukces – miała liczyć dwanaście części. Przez lata jednak plany zawężały się, aż zdecydowano się na trzy trylogie. Lata 1980 i 1983, to odpowiednio premiery Epizodu V (Imperium Kontratakuje) i Epizodu VI (Powrót Jedi).
Pierwsza lub - jak zwykło się mówić - „klasyczna” trylogia, stanowiła kamień milowy w rozwoju efektów specjalnych i kinematografii. Na jej potrzeby powstało studio Industrial Light & Magic, odpowiedzialne za techniki zastosowane w produkcji filmu. Dzięki Gwiezdnym Wojnom, wielu innych reżyserów w późniejszych latach, mogło zobrazować swe wizje, a zwykli widzowie odwiedzić miejsca, jakie dotąd były osiągalne tylko w wyobraźni. Należy tu zauważyć, iż znaczna ilość technik przez nich stworzonych, jak chociażby system dźwiękowy THX czy metody tworzenia efektów specjalnych, stosowane jest w kinie do dzisiejszego dnia. Gwiezdna Saga George'a Lucasa cieszy się od trzydziestu lat niesłabnącą popularnością, mając swe miejsce w kulturze.
W 1997 roku, w dwadzieścia lat po premierze Nowej Nadziei, do kin weszła „wersja specjalna” Sagi. Jej producent stwierdził następująco: Ludzie w młodym wieku, którzy oglądali Trylogię, kiedy po raz pierwszy pojawiła się na ekranach kin, nigdy tego nie zapomną. Dla wielu z nich był to punkt zwrotny. Zdali sobie sprawę, że w kinie wszystko jest możliwe, a jednocześnie wszystko można pokazać realistycznie.. Mimo niesłabnącej popularności, Gwiezdne Wojny zasługiwały i w pewnym sensie wymagały odświeżenia. Dla „pierwotnych” widzów były klasykiem, ideałem, jednak by móc przyciągać kolejne rzesze fanów, zostały odrestaurowane, wzbogacone w nowe sceny i dźwięk. Trylogia powróciła do kin, ponownie stając się sukcesem kasowym.
Jednak, jak mówi się powszechnie, Gwiezdne Wojny to nie tylko fenomen techniczny i kinematograficzny, ale także – lub przede wszystkim – socjologiczny. Filmy Lucasa przeniknęły do reklam, nawiązuje się do nich w innych produkcjach, niektóre cytaty stały się częścią naszego języka. Dobrym przykładem są tu także wypowiedzi polityków – najsłynniejszym nawiązaniem do Sagi jest wypowiedź Ronalda Reagana, który określił mianem imperium zła ustrój komunistyczny, a system obronny Stanów Zjednoczonych nazwał Wojnami Gwiezdnymi. Nawet w polskiej scenie politycznej możemy spotkać się z pewnymi aluzjami – tu wybija się Tomasz Nałęcz, który stwierdził w wywiadzie dla RMF FM, iż Lord Vader zaniepokoił się działaniami komisji śledczej. Prosta historia o przyjaźni, miłości i walce ze złem stała się elementem codzienności, która dla rzesz fanów byłaby całkowicie szara, gdyby ich ukochany film nie istniał.
W dwa lata po premierze „wersji specjalnej”, a więc w 1999 roku, do kin weszło Mroczne Widomo – czwarty film serii, chronologicznie określany jako Epizod I. Jego budżet wyniósł 115 milionów dolarów (a więc o „jedyne” 99 milionów więcej, niż przewidywane przed laty zarobki Nowej Nadziei). Film z miejsca stał się hitem – choć ludzie zawiedli się nieco, twierdząc iż nie jest tak „magiczny”, jak klasyczna trylogia, a fabuła nie ma głębszego dna, to i tak przyciągał miliony fanów. Tu narodziły się dwa fronty – fanów i anty-fanów. Ci pierwsi, doszli do wniosku, iż dalej jest to „odległa galaktyka”, wciąż fascynująca, pełna niezbadanych światów i obcych istot. A morał, przesłanie? Prosta historia z pierwszej trylogii Sagi jest dla nich równoważna z prequelami (filmami fabularnie poprzedzającymi Epizody IV-VI).
Podobnie, jak to było w przypadku pierwszych trzech filmów, części I-III pojawiały się w kinach w odstępach trzyletnich. Epizod II (Atak Klonów) zadebiutował w 2002, a Epizod III (Zemsta Sithów) w 2005 roku. Ostatecznie George Lucas zadecydował, iż filmy tworzą całość Sagi, czym wykluczył powstanie „trzeciej trylogii” i szanse na Epizody VII-IX. Jednak wydarzenia mające miejsce przed, jak i po Sadze, opisane zostały w książkach i komiksach, jak i serialach telewizyjnych oraz filmach fabularnych. Do tych ostatnich zaliczyć można trzy produkcje: The Star Wars Holiday Special z 1978, The Ewok Adventure: Caravan of Courage z 1984 oraz Ewoks: Battle for Endor z 1985, jednak postacie i światy, jakie opisały, to tylko namiastka ogromnej Galaktyki, jaką możemy poznać.Gwiezdne Wojny żyją dzięki tzw. Expanded Universe (EU), które obejmuje wszystkie wydane oficjalnie licencjonowane materiały. O Sadze George'a Lucasa można napisać wiele książek. Tekst ten tylko w nieznacznym stopniu porusza tematykę, będąc dla fanów zaledwie odświeżeniem informacji – mamy nadzieję, że osoby młode lub te, które przespały ostatnie lata, zainteresują się dzięki temu felietonowi obiema trylogiami. A już jutro więcej na temat komiksów, książek, seriali i fan-filmów, czyli o tym, co sprawia, że magia tych sześciu Epizodów wciąż nie gaśnie. Niech Moc będzie z Wami, Drodzy Czytelnicy!
